Perdeleme

Basketbolda Perdeleme Nedir ve Nasıl Yapılır?

Perdeleme, hücum oyuncusu tarafından gerçekleştirilir ve rakip takımın savunma oyuncusu tarafından engellenmeye çalışılan takım arkadaşını rahatlatarak, arkadaşını şut denemesi yapabileceği, uygun bir pas yakalayabileceği ya da skor kaydedilmesine yardımcı olabileceği boş bir pozisyona kavuşturmayı hedefler. Perdeleme taktiği basketbol topuna sahip olan takım arkadaşı için kurgulanabileceği gibi, topsuz bulunan ancak bir pas şansı yakalamak için boşluk kollayan takım arkadaşı için de kurgulanabilir. Bir perdeleme taktiğinin kullanılması sırasında, perdelemeyi gerçekleştirecek olan ve perdelemeden faydalanarak potaya doğru ileri yönlü hareket edecek olan iki hücum oyuncusuna gereksinim duyulacaktır.

Başarılı Perdeleme için Pozisyon ve Zamanlama

Takım sporlarında uygulanacak başarılı bir perdeleme hareketi, pozisyon ve zamanlaması hakkında üstün bir dikkat gerektirmektedir. Hücum oyuncusu öncelikle uygun bir pozisyon fırsatı kollamalı ve böylelikle de takım arkadaşı kendisine doğru hareket edebilme şansı yakalamalıdır. Takım arkadaşı, hızını ve yönünü, gerek sadece hareket ederek gerekse de basketbol topunu sürerek, perdelemeyi yapacak olan kişiye olabildiğince yaklaşabilecek bir durumda değiştirebilmelidir. Böylece basketbol potasına doğru ilerleyecek olan oyuncuyu savunan rakip takım defansı, perdeleme yapan oyuncuya çarparak ya da etrafından dolanmak zorunda kalarak birkaç adım kaybedecektir. Basketbolda, perdelemeyi (pick) gerçekleştirecek olan oyuncu mutlaka sabit olarak beklemek durumundadır; eğer hareketin başarılı olabilmesi adına teması sağlamak için hareket ederse ve böylelikle takımına bir avantaj sağlarsa sonuç bir hücum faul olacaktır. Faul olabilmesi için kural dışı bir temas olması gerekmektedir, eğer kural ihlali olarak belirlenen bir temas gerçekleşmiyorsa, perdeleme yapan oyuncunun ne kadar hareket ettiği faul açısından bir sorun teşkil etmez. Perdeleme oyuncusu, rakip defansla temas edebilmek için tutma, dayanma ya da benzeri hareketlere başvurursa sonucu bu oyuncunun faul hanesine eklenecek olan şık bir faul olabilir.

Perdeleme Taktiklerinin Çeşitleri

Perdeleme gerçekleştikten sonra, oyuncu adeta potaya doğru kayarak devriliyor gibi kendisine güzel bir pas yakalama fırsatı arar. Bu taktik basketbolda "pick and roll" olarak adlandırılmaktadır. (Bu manevrayı tam olarak tanımlayabilen uygun bir Türkçe karşılık olmadığı için orijinal hali ile kullanılmıştır.) Bir diğer benzer taktik ise, "pick and pop" olarak bilinir ve topa sahip olan oyuncu içeri doğru hareket ederken aynı zamanda perdelemeyi gerçekleştirip boşa düşen oyuncu da bir jump shot (sıçrayarak şut) fırsatı kollar.

Perdelemenin Savunma Yönünden Karşılanması

Bir perdeleme manevrasını savuşturmak için kullanılabilecek savunma hareketleri de vardır. Eğer perdeleme yapan rakip takım oyuncusunun bıraktığı boşluktan faydalanarak hemen yanından sıyrılmak gibi bazı yöntemler kullanılabilir (oyuncuyu bir kenara itmek, basketbolda kural ihlali olarak kabul edilir). Ayrıca, savunma oyuncusu yeterince güçlü ise, bire bir mücadele etme ya da ilerleyen oyuncuyu perdelemenin diğer yanında kesebilecek başka bir savunma oyuncusu ile dönüşümlü olarak bu taktikten kurtulmayı deneyebilir.