1970’Lİ VE 1980’Lİ YILLARDAKİ PİVOTLAR: KAREEM ABDUL-JABBAR DÖNEMİ

1960'lı yıllardaki Celtics egemenliğine rağmen, 1970'ler dönemi NBA ligi için dengeli bir on yıllık sezon seti olmuştur. Bu dönemde sekiz farklı takım şampiyonluğunu ilan etmiş ve içlerinden hiçbirisi art arda şampiyon olmamıştı. Kolej basketbolu seviyesinde ise, John Wooden yönetimindeki UCLA Bruins Takımı, NCAA ligi tarihinde büyük bir hanedanlık inşa etmiş ve 1967 ile 1973 yılları arasında tam 7 kez kesintisiz olarak şampiyon olmuştur. Ayrıca gardlar üzerine kurulu taktiklere önem veren UCLA Takımı yine 1964 ve 1965 yıllarında iki şampiyonluk daha almış bulunuyordu. 1966 yılında şampiyonluğu kaybedince, Wooden'ın takımı Lew Alcindor'un nitelikleri ile birlikte bir oyun stili değişikliğine başvurdu.






Bu oyuncu " Yılın Kolej Ligi Oyuncusu Naismith Ödülü"nü (Naismith College Player of the Year) kendisi kazanırken aynı zamanda UCLA Takımı'na da 1967, 1968 ve 1969 yıllarında üç şampiyonluğun gelmesinde etkin bir rol üstlenmiştir. Kolej liginde oynadığı yıllarda, NCAA, Alcindor'un temel sayı şekli olan smaçlar hakkında bir takım yasal sınırlamalar getirmek durumunda kalmıştır. 1969'da Milwaukee Bucks Takımı ile NBA liginde forma giymeye başlayacağı sıralarda Bill Russell henüz emekli olmuştu ve artık 33 yaşına girmiş olan Wilt Chamberlain ise sakatlıklarla boğuşuyordu. 1971 yılında takımını NBA şampiyonluğuna taşıyacak, efsane oyun kurucu Oscar Robertson ile birlikte kuvvetli bir ikili olacaklardı. Bu dönemde ismini de Kareem Abdul-Jabbar olarak değiştirerek Müslüman olmayı seçecektir. 1975 yılında, Los Angeles Lakers Takımı'na transfer olarak oyun kurucu Magic Johnson'ın 1980 yılındaki katılımı ile birlikte beş NBA sezonu boyunca (1980, -82, -85, -87, -88) sürecek bir şampiyonluk serisine birlikte imzalarını atacaklardır. Aynı zamanda 1971, -72, -74, -76, -77 ve -80 sezonlarında da altı kez MVP Ödülü'ne layık görülecektir.

2.18 mtlik boyu ve 106 kglık ağırlığı ile ilk zamanlarda Chamberlain'in olağanüstü kuvvetini aratıyor olsa da, daha geniş bir oyun alanında hakimiyet sağlamış ayrıca sıkı sıkıya bağlı kaldığı katı kurallara bağlı yaşam düzeninin getirdiği dayanıklılık neticesinde, NBA tarihinde 20 yıl sürecek olan en uzun basketbol kariyeri rekoruna da ismini yazdırmıştır. Hücum bakımından, kendisine tescillenen, boy avantajı ve kol açıklığı avantajı dolayısıyla bloklanması imkansız olan "Skyhook" isimli bir çengel atış (hook shot) yöntemi geliştirmiştir. 38,387 sayılık kariyer istatistiği rekoru henüz başkası tarafından egale edilebilmiş ya da kırılabilmiş değildir. Savunma tarafından bakılacak olursa, 1973-74 sezonu ile birlikte blok istatistiklerinde de liderliğe oturmuş ve takip eden yedi yıl boyunca da zirveden inmemiştir.

John Wooden'ın UCLA Takımı'ndaki bir diğer oyuncu projesi olarak Bill Walton ismi de büyük pivotlar arasında anılmayı hak etmektedir. NCAA istatistiklerinde 1972 ve 1973 yılalrında art arda yerini almış ve Portland Trail Blazers Takımı ile birlikte 1977 NBA şampiyonluğunu tatmıştır, zaten takip eden sezonda da "NBA En Değerli Oyuncu Ödülü"ne hak kazanmıştır. Bununla birlikte kariyeri sakatlıklarla sekteye uğramıştır, MVP Ödülü aldığı sezon boyunca sol ayağındaki kırık kemiği bir türlü iyileşememiş ve gelecek yıllarını da yedek oyuncular arasında bekleme ile geçirmesine yol açmıştır; bu şanssızlığı 1986 yılında Boston Celtics Takımı ile birlikte, "En İyi Altıncı Adam Ödülü" alarak ikinci bir NBA liderliğini elde edene kadar da etkisini sürdürmüştür.

Willis Reed isimli basketbol oyuncusu da oyun kurucu Walt Fraizer ile birlikte mücadele ettiği New York Knicks forması altında 1970 ve 1973 yıllarında iki kez şampiyonluk yaşamıştır. Reed, pivot pozisyonu için ortalamanın altında, yaklaşık 2.08 mtlik boya sahip olmasına rağmen, kuvvetli oyun kabiliyeti, sıçrayarak yüksek şutlar atabilen stili ve perdelemedeki başarısı ile Knicks Takımı'nın vazgeçilmez kilit isimlerinden birisidir. Bill Russell'in önerdiği, ortalama ölçülerin altında fakat mücadeleci oyuncu Dave Cowens da yine bu takıma, 1974 ve 1976 yıllarındaki NBA istatistikleri liderliğinde oldukça katkıda bulunmuştur.

1970'li yılların sonu ve 1980'li yılların başında, başarı kaydeden bazı pivotlar olarak Baltimore/Washington Bullets Takımı'ndan Wes Unseld; (ABA) Kentucy Colonels, Chicago Bulls ve San Antonio Spurs takımlarında oynamış olan Artis Gilmore; Houston Rockets ve Philadelphia 76ers takımlarında forma giyen Moses Malone; Utah Jazz'dan oyuncu Mark Eaton ve Boston Celtics ekibinden Robert Parish isimleri sıralanabilir. Wes Unseld, Bullets ekibi ile birlikte dört NBA finali ve 1978 yılında bir de şampiyonluk tatmıştır. 2.00 mtlik boyunun yarattığı dez avantajı gücünü ve oyun azmini kullanmak suretiyle dengeleyerek, ribaund, blok ve perdeleme taktiklerinde oldukça başarılı bir oyun grafiği çizmiştir. Artis Gilmore ise, takımının vasat ismi dolayısıyla genellikle başarıları göz ardı edilen bir isimdir ancak liginde en skorer alçak post bölgesi oyuncusudur. Mütevazı Jacksonville Üniversitesi Takımı'ndayken 25.2 ortalama istatistiği ile bir NCAA ribaund rekoru elde etmiştir; 1976 yılında NBA-Chicago Bulls ve ardından 1982'de transfer olup emekliye ayrılacağı 1987 yılına kadar formasını giyeceği San Antonio Spurs takımlarına gitmeden önce, henüz ABA Ligi'nde şöhreti yakalamıştır. Minimum 2000 şuttan oluşan "field goal" (sahanın hernagi bir yerinden kullanılan şutlar) istatistiğinde % 59.9 luk bir yüzde ile NBA kariyer liderlik yakalamıştır.

Oyuncu Malone, ABA Ligi'nde yıllarca Houston Rockets ile birlikte mücadele ederken profesyonelliğe geçiş yapan ilk liseli oyuncudur; bu dönemde iki MVP Ödülü kazanırken aynı zamanda takımının 1981 yılındaki ilk NBA finaline de şahit olmuştur. Daha sonra, Julius Erving ve Bobby Jones ile birlikte yer alacağı ve 1983 NBA şampiyonluğuyla bir MVP Ödülü daha elde edeceği Philadelphia 76ers Takımı'na transfer olmuştur. Asla baskın bir savunma oyuncusu gibi oynamadığı halde, oldukça hızlı ve ısrarcı bir oyuncu olarak, kendisini özellikle hücum kısmında NBA tarihinin en iyi ribaund alan oyuncularından birisi olarak kabul ettirmeyi başarmış; yedi yıllık bir dönem boyunca, tam altı kez ribaund liderliğine oturarak, hücum ribaund alanında henüz kırılamamış bir NBA rekorunun da sahibi olmuştur.

1980'li yılların ortalarına gelindiğinde, 2.23 mtlik boyu ile Eaton, hücuma katkı sağlayan temel bir görev üstlenmemiş olmasıyla birlikte, lig tarihindeki en verimli blok oyuncularından biridir. Kendi çapında bir takım olan Utah Jazz ekibinin bir playoff iddialısı haline dönüşmesine yardımcı olurken, iki kez "NBA Yılın Savunma Oyuncusu Ödülü" sahibi olmaya hak kazanmıştır. Tüm bu üç oyuncu arasında, aslında Robert Parish kadar başarıya tanık olan olmamıştır. Parish, Boston Celtics Takımı'nın efsane ön sahasını oluşturan takım arkadaşları Larry Bird ve Kevin McHale ile birlikte 1981, 1984 ve 1986 yıllarında üç kez liderlik gururunu yaşadı. Celtics ve Lakers takımları arasındaki azılı mücadele, bu yıllarda NBA Ligi'nde adeta egemenliğini ilan ederek, ilerleyen yıllarla birlikte basketbol oyununu hiç olmadığı kadar popüler bir yere taşımıştır. One Flew Over the Cuckoo's Nest (Türkiye'de "Guguk Kuşu" olarak tanınan) filminin acılara dayanıklı karakterine ithafen "Chief (şef)" lakabıyla anılmaya başlanan Parish, kendisine özgü kavisli bir şekilde sıçrayarak şut atma stili ve şaşırtıcı hızıyla organize edebildiği ani hücumlardan dolayı kimi otoritelere göre gelmiş geçmiş en iyi orta-menzil pivotu olarak kabul edilmektedir. Parish, 43 yaşına kadar kariyerine devam ederek, yaş alanında Kareem Abdul-Jabbar'ın sahip olduğu rekoru da kırmıştır.

• Basketbol Kursu Blog Yazıları